Bewijs voor invloed leefstijl op gezondheid groeit

Het wetenschappelijke bewijs dat leefstijl bijdraagt aan de behandeling van diverse chronische aandoeningen zoals diabetes type 2 en hart- en vaatziekten is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Toch blijft leefstijl nog vaak onderbelicht in gesprekken tussen patiënt en zorgverlener. Dat blijkt uit de vernieuwde Kennisbundel “Wetenschappelijk Bewijs Leefstijlgeneeskunde”. 

Kennisbundel

De nieuwe Kennisbundel presenteert de belangrijkste wetenschappelijke onderzoeken van de afgelopen 5 jaar naar effecten van leefstijlinterventies bij chronische aandoeningen zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten, obesitas, kanker, mentale klachten en dementie. De bundel is opgesteld door Lifestyle4Health en de Coalitie Leefstijl in de Zorg, in samenwerking met experts van onder meer TNO, LUMC, UMCG, Radboudumc, Vereniging Arts & Leefstijl en Patiëntenfederatie Nederland. De bundel is een oproep aan beleidsmakers en zorgbestuurders om leefstijl een integraal onderdeel van de behandeling te maken. 

Effecten van leefstijlinterventies

De eerste bundel uit 2019 was vooral een verkenning, deze update laat zien dat de kennis over leefstijlgeneeskunde in de afgelopen 6 jaar minstens is verdubbeld tot verdrievoudigd. Volgens de onderzoekers kunnen leefstijlinterventies op het gebied van voeding, beweging, slaap, ontspanning en sociale verbondenheid zorgen voor meer welzijn, minder pijn en minder medicatiegebruik. Maar veel behandelingen blijven ondanks deze kennis nog suboptimaal, zeggen de onderzoekers. 

Systeemverandering

Leefstijlverandering is niet alleen de verantwoordelijkheid van de patiënt. Persoonlijke, sociale en economische omstandigheden spelen daarbij een grote rol. Volgens de onderzoekers is voor een blijvende verbetering van leefstijl een systeemverandering nodig. Daarbij moeten zorg, beleid en samenleving samenwerken om leefstijlinterventies voor iedereen toegankelijk te maken. Verder pleiten ze voor verandering van de zorgomgeving door meer gezonde keuzes te faciliteren zoals rookvrije instellingen, ruimtes die uitnodigen tot beweging en een gezond voedingsaanbod. Daarnaast benadrukken de onderzoekers dat het belangrijk is dat leefstijlinterventies begrijpelijk en toegankelijk zijn voor iedereen, ongeacht opleidingsniveau, taalvaardigheid of achtergrond. 

Urgentie is groot

Het aantal mensen met een chronische ziekte in Nederland blijft toenemen. Het RIVM becijfert dat het aantal mensen met tenminste 1 chronische aandoening stijgt in de periode 2022-2050 met 1,5 miljoen tot bijna 12 miljoen in 2050. Steeds duidelijker blijkt dat leefstijl hierbij een grote rol speelt. De urgentie is groot: de zorgkosten stijgen naar verwachting van 113 miljard euro in 2022 naar 202 miljard euro in 2050. Ziekenhuiszorg vormt daarbij de grootste kostenpost. 

Bron: Coalitie Leefstijl in de Zorg