Beschermt selenium tegen hartfalen?

Mensen met voldoende selenium in hun bloed hebben een lager risico om hartfalen te ontwikkelen. Ook hebben zij minder kans om voortijdig te overlijden vergeleken met mensen die een tekort aan selenium hebben. Dit blijkt uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) onder bijna 6.000 mensen uit Noord-Nederland, die deelnemen aan het LifeLines-bevolkingsonderzoek.

Optimaal seleniumgehalte

Uit het onderzoek blijkt dat vooral niet-rokende mensen met een meer dan gemiddelde hoeveelheid selenium in hun bloed een lager risico hebben om hartfalen te ontwikkelen. Ongeveer 15 procent van de onderzoeksgroep blijkt zo’n optimaal seleniumgehalte in het bloed te hebben. In deze groep blijken ook nog eens minder mensen overleden te zijn gedurende de looptijd van het onderzoek. De mensen met een te laag selenium waren vaker vrouw en vertoonden vaker kenmerken van het metabool syndroom: hogere BMI, hogere ontstekingswaarden, vaker bloedarmoede en ijzertekort. Ook bleken ze vaker te roken.

Seleniumtekort

Uit eerder onderzoek van het UMCG blijkt dat ongeveer 25 procent van de patiënten met hartfalen een te lage selenium-concentratie in het bloed heeft (minder dan 70 µg per liter). Dit seleniumtekort hield verband met slechtere kwaliteit van leven, slechte inspanningstolerantie en een slechtere prognose. Tekort aan selenium komt vooral vaak voor bij oudere patiënten en vaker bij vrouwen met ernstigere symptomen van hartfalen. De nadelige gevolgen van laag selenium bleken zich al voor te doen bij seleniumconcentraties van minder dan 100 µg per liter, iets dat voorkomt bij zo’n 70 procent van de patiënten met hartfalen in Europa.

Weinig selenium in voeding

Uit het huidige onderzoek komt verder naar voren dat de Nederlandse bevolking een relatief lage selenium-concentratie heeft in het bloed. Dit komt mede door de relatief lage hoeveelheid selenium die in de bodem zit in Europa in vergelijking met bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Hierdoor bevatten voedingsproducten die verbouwd zijn in Europa minder selenium dan die uit bijvoorbeeld Noord- of Zuid-Amerika.

Rol van selenium

Selenium is onmisbaar voor ons lichaam als bouwsteen voor zogeheten seleno-eiwitten. Deze eiwitten spelen een belangrijke rol doordat ze schadelijke deeltjes, die de cellen aantasten, kunnen tegenwerken. Maar ook bij de regulatie van het schildklierhormoon, ontstekingen of kanker spelen seleno-eiwitten een rol. Selenium zit in veel voedingsmiddelen, zowel dierlijke (vis en vlees) als in plantaardige producten als noten.

Belang van juiste voeding

Volgens de onderzoekers laat het resultaat zien dat voldoende selenium binnenkrijgen van groot belang is. Ook pleiten ze voor het uitvoeren van klinische studies om te bepalen of het optimaliseren van de hoeveelheid selenium in het bloed een mogelijke behandeloptie is voor mensen met hartfalen, met name voor de patiënten die te lage seleniumspiegels hebben.

Andere mineralen

Eerder is al aangetoond dat tot 50 procent van de patiënten met hartfalen lijdt aan een tekort aan micronutriënten als ijzer, jodium en zink. Het gehalte van deze mineralen in het bloed hangt nauw samen met de ontwikkeling en progressie van hartfalen.

Bronnen: UMCG en European Journal of Heart Failure

Gepubliceerd op 10 februari 2022

Door Angela Severs

Reageer op dit artikel

  1. Marie-José Torenvliet 16 februari 2022 at 06:46 - Reply

    In ons basisadvies staat het eten van 3 paranoten per dag. Dit aantal is goed voor 150 mcg selenium en heeft zoveel meer positieve neveneffecten als alleen het voorkomen van hartfalen. Ik deel sinds de C-pandemie ook zakjes uit aan vrienden en familie ;-)

    • Beroep: Diëtist

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.