Beperken van functieverlies bij ouderen

Zo’n 40 procent van de herstellende ouderen is 3 maanden na ontslag uit het ziekenhuis onvoldoende in staat volledig zelfstandig te functioneren. Dat blijkt uit onderzoek waarop docent-onderzoeker Jesse Aarden van de Hogeschool van Amsterdam en Amsterdam UMC op 1 juni promoveerde. Hij concludeert dat een goede ondersteuning functieverlies bij ouderen na ziekenhuisopname kan verminderen.  

Duwtje in de verkeerde richting

Jaarlijks worden er in Nederland circa 300.000 ouderen acuut opgenomen in het ziekenhuis. De toenemende vergrijzing en zorgvraag stelt de gezondheidszorg voor een grote opgave. ‘Voor kwetsbare ouderen is een ziekhuisopname soms net een duwtje in de verkeerde richting. Zij herstellen moeizaam en een deel van hen worstelt na thuiskomst met verschijnselen als verminderde spierkracht, depressie of ondervoeding. Hierdoor kunnen ze hun dagelijkse bezigheden, zoals koken of douchen, lastig oppakken. Met de juiste ondersteuning kunnen we deze ouderen zo lang mogelijk op een prettige manier zelfstandig laten wonen en leven’, stelt Aarden. Als docent-onderzoeker aan de European School of Physiotherapie (ESP) en de Hogeschool van Amsterdam (HvA) ontving hij in 2018 een NWO-promotiebeurs voor leraren vanuit de Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Daarmee gaf hij zijn promotieonderzoek vorm. 

Functieverlies in kaart gebracht 

Aarden volgde voor zijn onderzoek 400 ouderen (70 jaar en ouder) uit 6 verschillende ziekenhuizen, die thuis herstelden na een acute opname vanwege bijvoorbeeld een val of een infectie. Bij de vele metingen die zijn uitgevoerd, werd Aarden ondersteund door een grote groep studenten van verschillende opleidingen, zoals gezondheidswetenschappen en fysiotherapie. Uit zijn onderzoek blijkt dat er diverse factoren van invloed zijn op functieverlies, zoals spierkracht en het aantal stappen dat de patiënt zet tijdens en na ziekenhuisopname, in combinatie met andere factoren zoals voeding en depressie. Spierkracht en spiermassa nemen af tijdens en na ziekenhuisopname. ‘Bij ouderen gaat energie voor herstel primair naar de vitale organen, niet naar de spieren. Dit is noodzakelijk, maar zorgt ervoor dat de spieren fysiek achteruitgaan’, aldus de onderzoeker. Aarden concludeert dat het direct bieden van oefeningen op maat, rekening houdend met belemmerende factoren en de wens van de patiënt, kan helpen om functieverlies te beperken. 

Bron: Hogeschool van Amsterdam