‘Begeleiding zwangerschapsdiabetes kan prima in de eerste lijn’

Steeds vaker begeleiden eerstelijnsdiëtisten vrouwen met zwangerschapsdiabetes. Dat vertelde diëtist Alice Tekelenburg tijdens de DCN Academy “Vrouw en gezondheid” op 10 september 2021. In haar “Diëtistenpraktijk Eet en Leef” in Geldermalsen heeft ze er al zo’n 12 jaar goede ervaringen mee.

Insuline meestal niet nodig

Tekelenburg is pleitbezorger voor eerstelijnsbegeleiding van zwangerschapsdiabetes. Het heeft volgens haar veel voordelen: ‘De zorg blijft dichtbij huis en zwangere vrouwen vinden het vaak prettig dat het niet te medisch wordt.’ Het is volgens haar ook kostenbesparend voor de zorg: alleen als het echt nodig is, wordt er doorverwezen naar de tweede lijn. Bijvoorbeeld als een zwangere vrouw insuline moet gaan gebruiken. Tekelenburg: ‘Maar uit onderzoek van Nivel blijkt dat er steeds minder vaak insuline wordt gebruikt bij zwangerschapsdiabetes: het percentage is gedaald van 32 procent in 2015 tot nog maar 21 procent in 2019.’ In haar eigen praktijk is het nog minder: Tekelenburg begeleidt jaarlijks ongeveer 50 zwangere vrouwen met zwangerschapsdiabetes en stuurt meestal slechts 1 of 2 daarvan door naar de tweede lijn vanwege insulinegebruik. Tekelenburg: ‘In heel veel gevallen van zwangerschapsdiabetes is insuline niet nodig en past de begeleiding dus prima in de eerste lijn.’

Glucosemeter

Tekelenburg is blij met de vroegtijdige screening van alle zwangere vrouwen door verloskundigen in het eerste trimester: ‘Daardoor worden zwangeren veel eerder dan vroeger doorverwezen en kun je als diëtist heel veel bereiken en betekenen.’ Na doorverwijzing start de behandeling bij haar altijd binnen 1 week. Ze geeft dan een glucosemeter mee en laat in de eerste week op 2 dagen een dagcurve van 7 metingen maken. Op basis van de dagcurves geeft ze adviezen over het aanpassen van de voeding en volgt een vervolgconsult na 2 tot 3 weken. Daarna laat ze meestal tot het einde van de zwangerschap elke week of om de week een dagcurve maken en loopt het contact vooral via mail, whatsapp of telefonisch. Alles bij elkaar komt ze redelijk goed uit met de 3 uur vergoeding.

Goede ervaringen

Zwangere vrouwen zijn heel gemotiveerd om iets te kunnen doen voor de eigen gezondheid en die van hun kindje. Ze zijn ook heel positief over het meten met een glucosemeter. Tekelenburg: ‘Zo hebben ze veel meer inzicht in wat eten doet met hun bloedglucosewaardes. Ze houden zich daardoor beter aan de voedingsadviezen. Ook geeft het meten vertrouwen en vinden ze het prettig dat ze minder last van hypo’s hebben.’ Als nadeel noemt Tekelenburg dat de begeleiding ten koste gaat van het eigen risico van de zwangeren. Verder moet je als diëtist genoeg kennis van zaken hebben om glucosemeters uit te leggen, cijfers te interpreteren en om te kunnen gaan met programma’s als DiaCare en LibreView.