AGE-reader voorspelt kans op diabetes, hart- en vaatziekten en overlijden

Met een eenvoudig apparaat is de hoeveelheid “advanced glycation end products” (AGE’s) in de huid te meten. De uitslag kan het risico op type 2-diabetes, hart- en vaatziekten en overlijden voorspellen. Dat blijkt uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen onder bijna 73.000 deelnemers aan de biobank Lifelines. De resultaten zijn gepubliceerd in Diabetologia.

Wat zijn AGE’s?

Uit eerder onderzoek bleek al dat patiënten met diabetes type 2 een hoger niveau hebben van AGE’s. Deze versuikeringsproducten ontstaan bij de normale fysiologie in het lichaam. Ook ontstaan AGE’s bij de verhitting van suiker en aminozuren tijdens de zogenoemde Maillardreactie of bruiningsreactie. AGE’s worden in het lichaam opgeslagen, waardoor het gehalte toeneemt bij het ouder worden. Bij mensen met diabetes type 2 of hart- en vaatziekten is de toename hoger.

AGE-reader

Sommige AGE’s weerkaatsen licht dat door de huid heen gaat, ook wel au​tofluorescentie genoemd. Die AGE’s zijn te meten met een AGE-reader. Het is een meetapparaat ter grootte van een baksteen, waarop de onderarm gelegd wordt. Het licht van de AGE-reader schijnt op de arm en de huid van de arm weerkaatst het licht in een andere golflente. Door dit weerkaatste licht te meten, kun je zien of de autofluorescentie van de huid is verhoogd. Bij verhoogde gehaltes aan AGE’s zijn hogere niveaus van autofluorescentie van de huid te zien. Deze simpele meetmethode doet geen pijn en kost slechts tien seconden.

Lifelines

In het onderzoek is gekeken of de uitslag van de AGE-reader de ontwikkeling van diabetes type 2 diabetes, hart- en vaatziekten en overlijden kan voorspellen bij mensen die (nog) niet ziek zijn. Daarbij is gebruik gemaakt van Lifelines, een data- en biobank waarin informatie over de gezondheid van 167.000 mensen wordt verzameld. Van de meeste deelnemers is ook de autofluorescentie gemeten met een AGE-reader. Voor dit onderzoek zijn de gegevens gebruikt van 72.880 personen die bij de eerste onderzoeksronde geen hart- en vaatziekten of diabetes hadden.

Belangrijke voorspeller van ziekte

In de tweede onderzoeksronde, gemiddeld 4 jaar later, bleek 1,4 procent van hen diabetes te hebben ontwikkeld, 1,7 procent had hart- en vaatziekten en 1,3 procent was overleden. Toen de onderzoekers van deze inmiddels zieke of overleden personen de autofluorescentie-metingen van 4 jaar eerder bekeken en vergeleken met de mensen die niet ziek waren geworden, bleek dat de autofluorescentie van de huid een grote voorspellende waarde had. Hoe hoger de uitslag van de autofluorescentie, hoe groter de kans om type 2 diabetes of hart- en vaatziekten te krijgen, en hoe groter de kans om te overlijden. De voorspellende waarde was onafhankelijk van verschillende traditionele risicofactoren, zoals overgewicht, metabool syndroom en verhoogde glucosespiegels. Dat betekent dat ook bij mensen die gezond lijken (zonder overgewicht en andere risicofactoren), autofluorescentie een belangrijke voorspeller is van toekomstige ziekte en overlijden.

Toekomst

De ​AGE-reader is ontwikkeld door onderzoekers van het UMCG en wordt op de markt gebracht door Diagnoptics. Het apparaat is gemakkelijk in het gebruik en kan door iedereen, ook door niet-medici, bediend worden. Volgens de onderzoekers zou dit apparaat daarom laagdrempelig ingezet kunnen worden. Bij verhoogde autofluorescentie kan de (huis)arts dan samen met de patiënt bekijken hoe risicofactoren verminderd kunnen worden, bijvoorbeeld door te stoppen met roken, voldoende te bewegen, te werken aan een gezond gewicht en verhoogd cholesterol en bloeddruk te behandelen.

Bron: Universitair Medisch Centrum Groningen