Afstudeerstudie naar “Blended diet”

Steeds vaker stappen mensen die langdurig sondevoeding nodig hebben over op “blenderised tube feeding” (BTF), ook wel “blended diet” (BD) genoemd. Het gaat hierbij om een mengsel bestaande uit een combinatie van “normale” voedingsmiddelen, commerciële sondevoeding en/of gepureerde babyvoeding, dat door middel van een blender geschikt gemaakt wordt voor toediening via een sonde. Diëtetiek studenten Renée Coppens en Demi van Maanen van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) schreven in samenwerking met het Jeroen Bosch Ziekenhuis een afstudeerscriptie over dit onderwerp. Ze werden begeleid door Carlijn van Ophuizen, senior diëtist kindergeneeskunde en Marleen Manders, docent diëtetiek op de HAN.

In de rubriek “Praktijk” vertellen Demi en Renée over hun onderzoek.

Wil je ook bloggen over jouw werk of ken je een collega met een goed verhaal? Tip de redactie op info@nieuwsvoordietisten.nl.

Onderzoeksvraag

Kinderdiëtisten in het Jeroen Bosch Ziekenhuis willen tegemoetkomen aan de wens van gezinnen om BTF in te zetten. Wegens onbekendheid omtrent BTF kampen zorgprofessionals met een gebrek aan ondersteunende middelen zoals receptuur. Dit probleem heeft geleid tot de volgende onderzoeksvraag: ‘Wat zijn uitgangspunten ten aanzien van blenderised tube feeding receptuur voor kinderen vanaf 6 maanden, met het oog op gewoonten, wensen en behoeften van ouders en verzorgers en de consistentie van de voeding voor sondes van Charrière 8 tot en met 14?’.

Interviews met ouders

Er zijn gegevens verkregen middels interviews met ouders, waarbij gewoonten, wensen en behoeften met betrekking tot de bereiding van blenderised tube feeding zijn bevraagd. Uit de interviews is gebleken dat ouders begeleiding tijdens de opstart van BTF belangrijk vinden, waarbij hulpmiddelen zoals receptuur worden aangeboden. Ouders ondervinden hinder bij het in balans brengen van de voedingswaarde, het volume en de consistentie van de voeding. De focus ligt wegens een vaak hoge energiebehoefte van het kind doorgaans op het bewerkstelligen van een hoge energiedichtheid, wat veelvuldig een vetrijke voeding als gevolg heeft. Het realiseren van een juiste verhouding in macronutriënten vormt een aandachtspunt binnen het samenstellen van receptuur. De moeilijkheden die worden ervaren bij het selecteren van energierijke producten leiden daarnaast tot weinig variatie binnen het voedingspatroon. Ook is tijdens de interviews duidelijk geworden dat ouders en verzorgers moeite hebben met het bepalen of voeding veilig via de sonde kan worden toegediend. Deze twijfel kan leiden tot onnodige verdunning van de voeding, of juist tot verstopping van de sonde doordat de voeding te dik is.

Laboratoriumonderzoek

Naast de interviews is laboratoriumonderzoek uitgevoerd, waarbij verschillende voedingsconsistenties zijn nagebootst om per maat sonde vast te stellen welke consistenties geschikt zijn voor toediening. Hierbij is gebruikgemaakt van het IDDSI-raamwerk en de IDDSI-druppeltest. Deze zijn als multidisciplinair inzetbaar instrument ontwikkeld om voedingsconsistenties te beschrijven. Uit de resultaten van het laboratoriumonderzoek is gebleken dat de meeste consistenties probleemloos door verschillende maten sondes vloeien. Dik en zeer dik vloeibare consistenties zijn niet geschikt voor toediening via sondes van Charrière 8. Zeer dik vloeibare consistenties zijn daarnaast niet geschikt voor toediening via sondes van Charrière 10.

Conclusie

De conclusie van het onderzoek omschrijft uitgangspunten die tijdens de ontwikkeling van BTF-receptuur geraadpleegd kunnen worden. Een voorbeeld hiervan is de aanbeveling om een samenstelling van ingrediënten te bewerkstelligen die een smaakvol geheel creëert. Daarnaast dient receptuur informatie te geven over het volume van de voeding, de voedingswaarde, de geschiktheid van de consistentie voor verschillende maten sondes en variatiemogelijkheden op ingrediënt niveau. De geschiktheid van de consistentie voor verschillende maten sondes kan worden vastgesteld middels de IDDSI-druppeltest en de uitkomsten van dit onderzoek. Dit kan niet alleen door diëtisten worden gedaan, maar ook door ouders en verzorgers in de thuissituatie. Er wordt aanbevolen het gebruik van het IDDSI-raamwerk en de druppeltest aan te moedigen onder degenen die BTF bereiden. Op deze manier kunnen problemen met een ongeschikte consistentie van de voeding als oorzaak worden voorkomen.