Afrikaans eetpatroon werkt beschermend
Een switch van slechts 2 weken van een traditioneel Afrikaans naar een Westers dieet, veroorzaakt ontsteking, vermindert de reactie op ziekteverwekkers en activeert processen die kenmerkend zijn voor welvaartsziekten. Andersom brengt het Afrikaanse eetpatroon vol met groenten, vezels en gefermenteerde producten tal van voordelen. Dat blijkt uit onderzoek van het Radboudumc en de KCMC Universiteit in Tanzania.
Wisseling van eetpatroon
Voor het onderzoek volgden 77 gezonde Tanzaniaanse mannen een voedingswissel. Een deel van hen gebruikte gewoonlijk traditioneel Afrikaans voedsel uit de Kilimanjaro regio. Zij stapten voor 2 weken over op een Westers dieet met onder andere veel vlees, witte graanproducten en weinig groenten en fruit. Een deel van de mannen was juist een Westers eetpatroon gewend en schakelde gedurende 2 weken over op een traditioneel Afrikaans eetpatroon met veel groenten, fruit, peulvruchten en volkoren graanproducten als millet (gierst) en sorghum, gefermenteerde producten en weinig vlees. Een derde groep dronk dagelijks een gefermenteerde drank van bananen met millet. Een controlegroep van 10 deelnemers hield de gebruikelijke eetgewoonten aan. De onderzoekers analyseerden uitgebreid de functie van het immuunsysteem, ontstekingswaarden in het bloed en stofwisselingsprocessen bij de deelnemers, aan de start, 2 weken na de switch en nog eens 4 weken later.
Langdurige invloed
De deelnemers die 2 weken omschakelden naar Westerse voeding, hadden daarna meer ontstekingseiwitten in hun bloed. Ook zagen de onderzoekers dat er bij hen allerlei biologische processen actief werden die gelinkt zijn aan welvaartsziekten. Daarnaast reageerden hun afweercellen minder goed op ziekteverwekkers. De deelnemers die overstapten op het traditionele Afrikaanse dieet of de gefermenteerde drank dronken, lieten juist een afname van ontstekingsstoffen zien. Sommige effecten waren 4 weken later nog steeds zichtbaar. Volgens de onderzoekers toont dit aan dat kortdurende voedingsveranderingen langdurige invloed kunnen hebben.
Nieuwe inzichten
Dit is de eerste studie waarbij zo gedetailleerd de gezondheidseffecten van een traditioneel Afrikaans eetpatroon in kaart zijn gebracht. ‘Er is eerder wel onderzoek gedaan naar andere traditionele diëten, zoals het Japanse of Mediterrane dieet’, vertelt internist Quirijn de Mast van het Radboudumc. ‘Maar ook van Afrikaans eten kunnen we veel leren, zeker nu de levensstijl daar snel verandert en welvaartsziekten sterk toenemen.’ De Mast vindt het opvallend hoe sterk de effecten van voeding zijn, zelfs al na 2 weken anders eten. ‘Ontsteking ligt aan de basis van veel chronische aandoeningen en daarom is deze studie ook belangrijk voor Westerse landen’, aldus De Mast. De studie is gepubliceerd in Nature Medicine.
Bron: Radboudumc
Gepubliceerd op 9 april 2025
Door Sophie Luderer