Advies Gezondheidsraad over integratie duurzaamheid in Richtlijnen goede voeding

Gezondheid was altijd de focus in de Richtlijnen goede voeding. Maar op verzoek van de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) gaat de Gezondheidsraad nu meer aandacht besteden aan het aspect duurzaamheid bij gezonde voeding. Onlangs verscheen daarover een advies met als belangrijkste conclusie: er is meer wetenschap nodig, plus een stapsgewijze aanpassing.

Heel complex

De Gezondheidsraad stelt in het advies dat gezondheid een ruim begrip is, maar dat duurzaamheid helemaal een complex begrip is. Duurzaamheid bestaat uit een breed spectrum aan thema’s, van uitstoot van broeikasgassen, land- en watergebruik en biodiversiteit tot dierenwelzijn en eerlijke handel. Toch hebben het ministerie van LNV en VWS behoefte aan een visie op voeding en duurzaamheid. Ook het Voedingscentrum, dat in voedingsvoorlichting consumenten al informatie geeft over duurzaamheid, heeft baat bij meer wetenschappelijke onderbouwing door de Gezondheidsraad.

Geen ideaalbeeld

De Gezondheidsraad heeft hiervoor een werkconferentie georganiseerd. Deze bijeenkomst was vooral bedoeld om de plaats van gezondheid in het debat scherp in beeld te houden. Ook wilden de deelnemers duidelijkheid over de mogelijke inbreng van de Gezondheidsraad als wetenschappelijk adviescollege. De deelnemers aan de werkconferentie stellen dat het om een complexe exercitie gaat, die niet van vandaag op morgen is voltooid. Het advies is om voor een modulaire aanpak te kiezen. Dat wil zeggen: vertrek vanuit de bestaande situatie, niet vanuit een ideaalbeeld. Pas de richtlijnen regelmatig aan als er nieuwe wetenschappelijke kennis is.

Belangrijke kwesties

Volgens de Gezondheidsraad vragen de volgende kwesties aandacht als duurzaamheid in de Richtlijnen goede voeding wordt betrokken:

• Overgewicht en obesitas: deze uitkomstmaat moet bij de adviezen worden betrokken.
• Eiwittransitie: welke gevolgen heeft meer plantaardig en minder vlees eten voor de kwaliteit van de eiwitinname?
• Differentiatie naar doelgroepen: hoe kan bij de afweging tussen gezondheid en duurzaamheid rekening worden gehouden met verschillende doelgroepen, zoals mensen met een verhoogde kwetsbaarheid of een zwakkere sociaaleconomische positie?
• Mogelijke nutriëntenverschuivingen in voedingsmiddelen door veranderende productiesystemen: inzicht is nodig in kansen en risico’s bij verduurzaming van het voedselsysteem. Ook veranderingen in keuzes van consumenten kunnen hierbij een rol spelen.
• Kwaliteit van verschillende soorten producten: hoe scoren bijvoorbeeld lokale en seizoenproducten, biologisch geteelde voedingsmiddelen en bewerkte en geconserveerde producten op het punt van gezondheid en duurzaamheid?

RIVM

De Gezondheidsraad is afhankelijk van voortschrijdend wetenschappelijk inzicht. In het advies staat dat het RIVM daarin een belangrijke samenwerkingspartner wordt. Een nieuw onderzoeksprogramma van het RIVM is onlangs gelanceerd onder de titel “Integraal voedselbeleid”. Daarin wordt gekeken naar een voedingspatroon met minder dierlijke en meer plantaardige producten en er wordt een kader ontwikkeld voor een gezonde, duurzame en veilige voedselkeuze.

Bron: Gezondheidsraad